روش های عیب یابی در آسانسور شامل چه مواردی است؟
از ابتدای قرن ۲۰ میلادی با توجه به افزایش رونق اقتصادی در کلان شهرا و محدودیت فضای کار و زندگی بخصوص در کلان شهرهای نیویورک، پاریس و لندن نیاز اساسی به استفاده از ساختمانهای بلند مرتبه جهت پاسخ گویی به نیاز های شهری بارزتر گردید. لازم به ذکر است دانش عمرانی بشر برای ساخت ساختمانهای بلند مرتبه از چندین دهه قبل به مرحله لازم برای اجرای آن رسیده بود اما چالش اساسی تردد بین طبقات و بخصوص دسترسی به طبقات فوقانی بوده است.
تا ابتدای قرن بیستم آسانسور هیدرولیک و بخار متداول بوده اما امکان استفاده برای برج ها بدلیل محدودیت تکنولوژی مقدور نبوده است. اختراع ترمز اضطراری توسط الیشا اوتیس باعث اطمینان به آسانسورهای کششی گردیده از اینرو ساختمان ویلورت در سال ۱۹۱۳ پس از ۳ سال کار و با ۵۷ طبقه بیش از ۲۴۰ متر ساخته شده و این آغازی بر بلند مرتبه سازی در جهان امروز بوده است و این امر محقق نمی شد مگر به مدد اختراع آسانسورهای کششی ایمن.
با مقدمه فوق مشخص است وجود و بهره برداری یک آسانسور به مانند بهره برداری از یک برج اهمیت داشته لذا در انتهای قرن بیستم روشهای مدرنی برای تعیین زمان تعویض قطعات و آزمون عملکرد های ایمن تدوین گردید. امروزه در اغلب شهرها آسانسور برای ساختمانهای سه طبقه بیشتر الزامی بوده و فراوانی تعداد آسانسور نسبت به پله برقی که استفاده محدودتری دارد تقریبا ۱۰ برابر می باشد.
یکی از دوستانم تشبیه جالبی داشت، می گفت نمی دونم چرا وقتی سوار آسانسور هستم احساس می کنم در هواپیما سوارم. اتفاقا تشبیه جالبی است بین هواپیما و آسانسور. از نظر مسافر در هردو وسیله یاد شده کنترل حرکت برخلاف خودرو در اختیار مسافر نیست. مثال یاد شده به خوبی اهمیت کنترل حرکت و مقصد آسانسور را نشان میدهد. در آسانسور نیز کنترل در اختیار مسافر نیست و هیچ راننده ای نمی تواند خطرات را تشخیص و اقدام به موقعی داشته باشد.
اهمیت خرید یک آسانسور با سرویس اصولی آن
خرید یک آسانسور با بهره برداری آن دو مقوله مجزا است. یک آسانسور با بهترین قطعات اگر نگهداری مناسبی نداشته باشد منجر به خرابی های بسیار شده و نیز باعث بروز حادثه خواهد گردید. لذا علی رغم اهمیتی که در انتخاب ریل آسانسور، سیم بکسل، پاراشوت، موتور، تابلو فرمان بوده اما نباید از لزوم نگهداری اصولی آن غافل بود. انتخاب یک شرکت دارای صلاحیت با سرویسکاران مجرب از ملزومات سرویس و نگهداری یک آسانسور می باشد. در فاز نگهداری سرویسکار بایستی ابتدا تمام سری ایمنی و مکانیزم های مرتبط را بررسی نموده تا از عملکرد آن در زمان بروز حادثه مطمئن گردد. وظیفه دوم یک سرویسکار انجام اقدامات مناسب برای افزایش طول عمر قطعات و کاهش زمان های خاموشی آسانسور است. روانکاری، نظافت، کشف عیوب، بررسی عملکرد صحیح و تعویض به موقع قطعات پیش از خرابی اساسی از وظایف یک سرویسکار است.
تفاوت سرویس و رفع عیب
همانگونه که از تعاریف نیز مشخص است سرویس فرایند است تکرار شونده برای اطمینان از ایمنی و نیز افزایش طول عمر قطعات که عموما یکبار در ماه انجام می گردد. اما عیب یابی پروژه ای است که منحصر بفرد بوده و براساس شرایط پیش آمده اقدامات انجام می گردد. قاعدتا یکی از وظایف سرویسکار انجام اقداماتی است که منجر به بروز عیب در تجهیزات نگردد لیکن این عیب امکان دارد به دلایلی علاوه بر قصور سرویسکار حادث شده باشد.
اولین اقدام در زمان بروز عیب
هر گاه عیبی در آسانسور بروز نمود دو حالت کلی پیش می آید. در حالت اول : آسانسور در حال کار است اما صدا، بو، حرارت، لرزش غیرمعمولی بروز نموده است. اگر به عنوان مالک، مدیر و یا حتی مسافر از آسانسور در حال استفاده هستید حتما دکمه اولین توقف را زده تا در نزدیک ترین طبقه پیاده شوید. سپس مراتب را به مسئول آن اعلام نموده و درخواست نمایید تا اقدام مناسب برای عدم استفاده از آسانسور انجام پذیرد. بهترین پیشنهاد در این حالت قطع برق ورودی آسانسور بوده تا درصورت وجود اتصالی منجر به حریق نشده و سایر مسافرین در امنیت باشند.
مراحل عیب یابی
بدیهی است دومین اقدام تماس با شرکت برای ارسال سرویسکار می باشد. به هیچ عنوان حتی اگر تخصص مرتبطی دارید بجز شرکت طرف قرارداد نباید فرد دیگری اقدام به رفع عیب آسانسور نماید. سرویسکاری که برای رفع عیب حاضر می گردد بایستی مجرب بوده و از برق و مکانیک آسانسور اطلاعات مکفی داشته باشد. بدیهی است فرد مرتبط مراحل ذیل را طی خواهد نمود :
- گزارش ایراد مشاهده شده را بصورت کامل بررسی می کند
- کلیه آثاری که به عنوان عیب اعلام شده بررسی گردد
- با احتیاط برق اصلی آسانسور را وصل نموده و کابین را بدون مسافر در حالت رویزیون حرکت می دهد
- بایستی بررسی نماید ایراد حادث شده برقی است یا مکانیکی
- اگر ایراد مکانیکی است آیا ورود سرویسکار به داخل کابین یا بالای آن خطرناک بوده یا خیر
- با چراغ قوه محل هایی که آثار عیب مشهود است بررسی گردد
- اگر عیب مکانیکی است بایستی بررسی گردد آیا امکان رفع آن و استفاده ایمن پس از رفع ایراد در محل مقدور بوده یا لازم است آسانسور تا زمان رفع ایراد خاموش باشد
- اگر عیب برقی است لازم است با احتیاط از اتصالی برق به پایه موتور، یوک کابین، ریل و . . . اطمینان حاصل نموده تا خطر برقدار شدن اجزای فلزی و برق گرفتگی سرویسکار محتمل نباشد.
- از طریق مولتی متر بررسی شود آیا جریان اندازه گیری شده در رنج معقولی بوده و یا بیش از حد معمول می باشد.
- لازم است پس از یافتن قطعه یا کابل معیوب بررسی گردد آیا استفاده ایمن پس از رفع ایراد در محل مقدور بوده یا لازم است آسانسور تا زمان رفع ایراد خاموش باشد
- لازم به ذکر است به تعداد کلیه قطعات آسانسور امکان بروز عیب وجود دارد از اینرو بهتر است ابتدا از محل گزارش شده آغاز سپس درخصوص تعویض قطعات اساسی تصمیم گیری گردد.
- گاهی سوختن یک فیوز خطایی را بروز می کند که اساسا عملکرد تابلو فرمان را مختل می کند لذا درخصوص تجهیزات برقی اولین گام اطمینان از وجود ارت ایمن، کنترل برق ورودی و مکانیزم های حفاظتی باید اولین گام باشد.
- اکیدا تاکید می گردد اگر مکانیزم ایمنی ایراد داشته و یا قطعات تعمیر شده عملکرد مناسبی ندارند به هیچ عنوان مالک یا ساکنین از آسانسور استفاده ننمایند.
