آسانسور گیرلس

 آسانسور گیرلس

آسانسور گیرلس در حقیقت آسانسوری است که موتور محرکه آن از نوع بدون دنده یا گیرلس است. این آسانسورها، نسل جدید بالابر محسوب شده و مزایای زیادی دارد.

در آسانسور گیرلس جهت کنترل دور فلکه کششی از دستگاه اینورتر یا درایو کنترل سرعت به کار می رود و موتور این نوع آسانسورها از نوع آهن ربا یا مغناطیس دائمی یا همان permanent magnet است.

راندمان این موتورها بیشتر از موتورهای گیربکس‌دار است. آسانسورهای گیرلس قبلی از موتورهای dc استفاده می کردند که منحنی شتاب مثبت و منفی را کنترل می کرد. اما امروزه با فناوری های جدیدی که در ساخت آهن رباهای دائمی و قدرتمند الکترونیک استفاده می شود، موتورهای ac برای این نوع سیستم ها به کار برده می شود.

آسانسور گیرلس چیست؟

آسانسورهای کششی بدون دنده یا انواع آسانسورهای گیرلس، به شکل اختصاصی ساخته شده‌اند تا کارآمدترین گزینه برای ساختمان‌های بلند باشند. در این آسانسورها، چرخ مستقیما به موتور الکتریکی متصل است.

این ویژگی سبب می‌شود که موتور بتواند به طور مستقیم و بدون واسطه، چرخ را بچرخاند و سرعت جابجایی آسانسور زیاد شود. سرعت این آسانسورها به 2000 فوت در دقیقه می‌رسد و می‌تواند به ارتفاعات تا نزدیک به 2000 فوت بالا و پایین برود.

بهترین راه برای تشخیص گیرلس از آسانسور دنده‌ای، نگاه کردن به محلی است که چرخ به آن متصل است. در آسانسورهای دنده‌ای، چرخ‌دنده بین موتور و چرخ حائل شده و سرعتِ عمل دستگاه را کم می‌کند. با توجه به سرعت بالای حرکت آسانسور گیرلس، این دستگاه تنها گزینه مناسب برای حمل و نقل در ارتفاع‌های زیاد و آسمان خراش‌ها است.

دلیل آن هم این است که چون باید مسافت زیادی طی شود، اگر سرعت آسانسور، مثل آنچه در انواع دنده‌ای می‌بینیم کم باشد، خیلی طول می‌کشد تا آسانسور فاصله بالاترین طبقه را تا پایین‌ترین آن طی کند و این برای ساختمان‌های بلند یک محدودیت جدی محسوب می‌شود. موتور گیرلس می‌تواند AC یا DC باشد.

انواع آسانسور گیرلس

انواع پکیج آسانسور گیرلس، به طور معمول بر اساس نوع موتور آنها تقسیم‌بندی می‌شوند. موتورهای گیرلس به طور معمول دو دسته هستند:

  • موتور بشکه‌ای یا درامی گیرلس
  • موتور دیسکی یا تخت گیرلس

موتور بشکه‌ای یا درامی گیرلس نسبت به نوع دیسکی کوچک‌تر است، می‌توان آن را درون چاه آسانسور نصب کرد، سبک وزن است و قیمت آن نسبت به نوع دیسکی کمتر است.  علاوه بر این‌ها، نیاز به فن خنک‌کننده ندارد و در آسانسور‌های بدون موتورخانه یا MRL قابل نصب است.

در مقابل موتور دیسکی گیرلس یا تخت جدیدتر است و حرکت نرم‌تری دارد. علاوه بر این، به دلیل تکنولوژی پیشرفته ساخت، عرض آن کاهش یافته و فضای کمتری را می‌گیرند.

نوعی دیگر از تقسیم بندی آسانسورهای گیرلس نیز به شرح زیر است:

  • دارای موتور AC با آهن ربای دائمی
  • دارای موتور AC ولتاژ متغیر و فرکانس متغیر
  • دارای موتور DC ولتاژ متغیر

موتور AC با آهن ربای دائمی، که به آن PMSM می‌گویند، توسط موتور سنکرون مغناطیسی دائمی، چرخ کششی و سیستم ترمز مونتاژ می‌شود تا به کنترل فرکانس دست یابد. در مقایسه با محصولات سنتی، این نوع آسانسور گیرلس، دارای راندمان بالا، جریان شروع کم و گشتاور راه اندازی بزرگ است.

موتور AC ولتاژ متغیر و فرکانس متغیر (VVVF) از فناوری اینورتر فرکانس استفاده می‌کند که ولتاژ و فرکانس ورودی را در طول بالا و پایین رفتن آسانسور گیرلس تنظیم می‌کند و جریان بسیار کمتری را در طول شتاب و کاهش سرعت مصرف می‌کند.

موتور DC ولتاژ متغیر با جریان الکتریسیته که در جهتی خاصب جریان دارد کار میکند. ولتاژ می تواند متغیر باشد.

مزایا و معایب آسانسور گیرلس

به طور کلی میتوانیم بگوییم که مزایای آسانسور گیرلس نسبت به معایب آن خیلی بیشتر است و به همین دلیل است که در سال های اخیر بسیاری از افراد و کسب و کارها از آسانسور مجهز به این نوع موتور استفاده میکنند.

مزایای آسانسور گیرلس به شرح زیر است:

  • این نوع موتورها، تا 50 درصد در مصرف انرژی صرفه جویی می‌کنند. این رقمِ بزرگی برای مراکز تجاری و مکان‌هایی است که آسانسورها به طور دائم در آن استفاده می‌شوند. مصرف انرژیِ کمتر، به معنای هزینه کمتر و همچنین محافظت از محیط زیست است.
  • با توجه به این‌که قطعات کمتری در آسانسور گیرلس به کار رفته است، میزان سایش و پارگی اجزای سازه به حداقل می‌رسد. به همین دلیل، دوام بالا رفته و هزینه تعمیرات و تعویض قطعات به حداقل می‌رسد.
  • نیاز به اتاق ماشین برای نصب موتور حذف می‌شود. چون به دلیل اندازه جمع و جور طراحی این آسانسورها، کل واحد بر روی شفت نصب می‌شود.
  • این آسانسورها در طیف وسیعی از دما قادر به کار هستند. آنها می‌توانند زمستان‌های بسیار سرد و تابستان‌های گرم عملکرد مناسب خود را حفظ کنند.
  • از آنجایی که حداقل مقاومت را دارند و به دلیل اصطکاک کمتر، گرمای کمتری تولید می‌کنند، می‌توانند ساعت‌های طولانی و با سرعت بالا کار کنند.
  • امنیت زیادی دارند و چندین فناوری امنیتی بر روی آنها به کار گرفته می‌شود. به همین دلیل می‌توان از عملکرد ایمن آنها مطمئن بود.
  • با سرعت زیادی بالا و پایین می‌روند و می‌توانند مسافت زیادی را طی کنند.

در مورد معایب آسانسور گیرلس باید بگوییم غیر از هزینه بالاتر نسبت به انواع دنده‌ای قدیمی، این نوع آسانسور عیب خاصی ندارد. به عبارت دیگر، در صورت امکان پرداخت کافی، خرید و نصب این آسانسورها در اولویت است.

مشخصات فنی آسانسور گیرلس

دستگاه آسانسور گیرلس از 3 جزء اصلی تشکیل شده است:

  • موتور گیرلس
  • ترمز موتور
  • گاورنر سرعت زیاد

در این میان، مشخصات فنی و اجزای موتور به شرح زیر است:

پوسته موتور

پوسته بیرونی موتور از آلمینیوم ساخته شده و جمع و جور است. اگر با کیفیت باشد معمولا سر و صدای کمی تولید می‌کند. پوسته موتور را معمولا در جعبه‌های چوبی به شما تحویل می‌دهند.

شفت آسانسور

شفت آسانسور در چاه آسانسور قرار دارد و اجازه می‌دهد تا کابین از یک طبقه به طبقه دیگر بالا یا پایین برود. در حقیقت یک گذرگاه عمودی برای کابین آسانسور شما است.

بلبرینگ

بلبرینگ آسانسور، اگرچه در انواع دنده‌ای هم استفاده می‌شود، بیشترین کاربرد آن در آسانسور‌های گیرلس است. به طور کلی توانایی حمل بار شعاعی و همچنین بار محوری متوسط ​​را دارد.

بلبرینگ دارای ضریب اصطکاک کم است و با ساختار خود، به حرکت بهتر آسانسور کمک می کند.

روتور یا هسته

روتور یا هسته در اتاق آسانسور نصب می‌شود. معمولا در اتاقک و در واحد برق آسانسور قرار دارد. روتور، با حالت مغناطیسی دائمی خود، شیار را مستقیماً توسط موتور اصلی هدایت می‌کند.

استاتور یا سیم پیچ

در میان اجزای آسانسور گیرلس، استاتور معمولا به قسمتی خاص که در بدنه است، متصل می‌شود. فضایی که بین قسمت نصب شده و استاتور وجود دارد، ممکن است با یک ماده پرکننده رسانای حرارتی کاملا پرگردد.

این ماده پرکننده، ممکن است گاهی فراتر هم برود و قسمت‌های دیگر را هم بپوشاند تا نصب آن محکم‌تر شود و رسانای بهتری برای گرما باشد.

برندهای موتور آسانسور گیرلس

موتورهای گیرلس در انواع خارجی و داخلی موجود هستند.

بهترین موتور خارجی آسانسور گیرلس در بازار ایران شامل موارد زیر است:

سخن آخر

آسانسور گیرلس نوع مدرن آسانسور است که مجهز به موتور آسانسور گیرلس است. این نوع موتور بدون هیچ واسطه‌ای به چرخ وصل می‌شود و به همین دلیل سرعت این آسانسورها زیاد است و می‌توانند فاصله‌های زیادی را با سرعت طی کنند. انواع مختلف خارجی و داخلی این نوع موتور‌ها برای خرید و نصب در بازار وجود دارد.