همه ما می‌دانیم که آسانسورها از قطعات مختلفی تشکیل شده‌اند و ایجاد کوچکترین خلل در هر یک می‌تواند عملکرد این دستگاه را برهم زده و در مواقع شدید باعث خسارات جبران ناپذیر شود. به عنوان مثال پاراشوت یا همان ترمز اضطراری یکی از قطعات آسانسور است که بسیار حیاتی بوده و وظیفه کنترل سرعت موتور گیربکس و توقف کابین را برعهده دارد. تاثیر و اهمیت این قطعه بقدری بالا می‌باشد که می‌توان آسانسوری را که فاقد این قطعه است، آسانسوری ناامن و پرخطر دانست. به همین خاطر تصمیم گرفته‌ایم تا در این مطلب به معرفی پاراشوت پرداخته و با انواع و وظیفه آن آشنا شویم.
وظیفه و کاربرد پاراشوت
برخی مواقع بنا به دلیل بروز هر مشکلی همچون قطع برق کابین آسانسور در حالت سقوط قرار می‌گیرد. طبیعتا سقوط کابین مخصوصا اگر فردی درون آن قرار داشته باشد، می‌تواند بسیار خطرناک و آسیب زننده باشد. در چنین شرایطی می‌توان به اهمیت نقش و وظیفه پاراشوت در آسانسور پی برد. چرا که پاراشوت زمان‌هایی وارد عمل می‌شود که اتاقک آسانسور سرعتی بالغ بر یک متر بر ثانیه داشته باشد و طی آن با عملکرد خود باعث توقف کامل کابین می‌شود.
از جمله دیگر دلایل رایجی که منجر به سقوط کابین می‌شود، پاره شدن سیم بکسل‌ها و زنجیرهایی است که اتاقک آسانسور را نگه داشته و در حرکت کنترل شده به سمت بالا و پایین نقش دارند. حال ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که پاراشوت از چه طریق پس از رها شدن کابین متوجه سرعت بالای آن می‌شود؟ در راستای پاسخ به این سوال باید بگوییم که اتصال پاراشوت‌ها به گاورنر باعث تشخیص سرعت بالاتر از یک متر بر ثانیه می‌شود. چون گاورنر مجهز به سنسوری به نام میکروسوئیچ است که وظیفه کنترل و نظارت بر سرعت کابین آسانسور را داشته و هنگامی که این سرعت به میزان قابل توجهی افزایش یابد، ابتدا برق را قطع کرده و در انتها به پاراشوت دستور فعال شدن می‌دهد.
همچنین بد نیست بدانید که فاصله شروع سقوط تا توقف آن توسط پاراشوت چیزی حدود یک طبقه طول می‌کشد.
انواع ترمز ایمنی یا پاراشوت
با توجه به نوع کاربری ساختمان‌ها و تعداد طبقات آنها از آسانسورهایی با سرعت‌های متفاوت استفاده می‌شود. در نتیجه به راحتی می‌توان دریافت که نوع پاراشوت مورد استفاده در هر آسانسور متفاوت می‌باشد. از این رو پاراشوت‌ها محدود به یک نوع نبوده و به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند که در ادامه به معرفی هر یک خواهیم پرداخت.
پاراشوت لحظه‌ای
پاراشوت لحظه‌ای خود به دو نوع شانه‌ای و غلطکی تقسیم می‌شود و عملکرد آن به این صورت است که مستقیما و در سریع‌ترین زمان ممکن فک‌هایش به ریل آسانسور برخورد کرده و نتیجه‌اش همان لحظه بر روی کابین اعمال می‌شود.
پاراشوت ضربه گیر
از مزایای استفاده از پاراشوت ضربه گیر می‌توان به کمترین نیروی وارد بر افراد درون کابین در حین توقف اشاره کرد. چون از آنجایی که در این نوع پاراشوت‌ها نیروی زیادی به کابین و وزنه تعادل وارد می‌شود، در ساختار آنها از ضربه گیرهای مستهلک شونده استفاده میگردد تا از شدت ضربات کاسته و یا حتی آنها را بی اثر کند. به همین خاطر اگر در حین سقوط کابین افرادی درون آن باشند، در زمان توقف فشار و نیروی کمتری را احساس خواهند کرد.
پاراشوت تدریجی
همانطور که از نام این نوع پاراشوت پیدا است، در آن شاهد حرکت آهسته و آرام فک‌ها بر روی ریل هستیم. در آسانسورهای مجهز به پاراشوت تدریجی فرایند توقف کابین به آهستگی صورت گرفته و از شدت فشار و نیروی وارد بر وزنه تعادل، اتاقک و مسافران کاسته میگردد. لازم به ذکر است که مدت زمان توقف کابین بوسیله پاراشوت تدریجی بیشتر از سایر پاراشوت‌ها است.
نصب پاراشوت و محل نصب آن
محل نصب و قرارگیری پاراشوت در قسمت بالا یا پایینی و در هر دو سمت کابین آسانسور است. توجه داشته باتشید که فک‌های پاراشوت باید به سمت پایین قرار داشته باشند.
مراحل نصب پاراشوت در یک نگاه کلی:
- در اولین مرحله باید پاراشوت‌ها را به کمک پیچ و مهره‌ها به دو طرف کابین متصل کرد.
- در دومین مرحله اطمینان حاصل کردن از بابت درگیر شدن فک‌های پاراشوت با ریل آسانسور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای این منظور می‌توان فک‌های پاراشوت را به کمک نیروی دست به سمت بالا فشار داد. توجه داشته باشید فاصله میان ریل و پاراشوت نباید کمتر از یک سانتی متر باشد. سپس نوبت به نصب کفشک‌ها در قسمت زیرین پاراشوت می‌رسد. در انتها اگر ریل درست وسط فک‌های پاراشوت قرار گرفته باشد، یعنی مرحله دوم به درستی انجام شده است.
- سومین مرحله به نصب رابط پاراشوت مربوط می‌شود که طی آن باید فاصله پشت تا پشت پاراشوت‌ها را به کمک باز کردن جاقوطی‌ها از قسمت پشتی ترمز اضطراری بدست آورید. سپس باید نیم سانتی متر از اندازه بدست آمده کم کرد و رابط را به اندازه عدد جدید بدست آمده برش داد و در انتها رابط و جاقوطی‌ها را در قسمت پشتی ترمز اضطراری بست.
- در آخرین مرحله نوبت به اتصال سوراخ‌های موجود در فک‌های پاراشوت به گاورنر می‌رسد تا مراحل نصب این ترمز با موفقیت به اتمام برسد.
