بررسی تکنولوژی بازیابی انرژی در آسانسورهای نسل جدید
کاهش مصرف انرژی و مصرف بهینه آن از اهداف مهم در ساختمان‌های امروزی است. با توجه به اینکه بخش چشمگیری از انرژی ساختمان توسط آسانسور مصرف می‌شود تکنولوژی بازیابی انرژی در آسانسورهای مدرن و نسل جدید راهکاری مناسب برای تحقق این هدف است. به طوری که انرژی مازاد بر مصرف در ابرخازن‌ها ذخیره شده و سپس در هنگام نیاز به سیستم برگشت داده می‌شود. برای بررسی بیشتر با این تکنولوژی کاربردی و جذاب با ما همراه باشید تا از نحوه عملکرد و ضرورت استفاده از آن هم آشنا شویم.
ضرورت بازیابی انرژی در آسانسور
آیا به تکنولوژی بازیابی انرژی آسانسور نیاز داریم؟ احیا انرژی در آسانسور چه اهمیتی دارد؟ با رشد چشمگیر جمعیت، نیاز به ساختمان‌های بلند و چند طبقه افزایش یافته است. مشخص است که رفت و آمد در این ساختمان‌ها نیازمند آسانسور و تجهیزات حمل و نقل عمودی است که به طور معمول با برق کار می‌کنند. طبق تحقیقات انجام شده حدود ۲ الی ۱۰ درصد برق مصرفی ساختمان برای بالا و پایین آمدن آسانسور استفاده می‌شود. این مقدار در گذر زمان مبالغ زیادی را به دارندگان آسانسورها تحمیل می‌کند، ازاین‌رو رونمایی از تکنولوژی بازیابی انرژی آسانسور تا حد زیادی مصرف و اتلاف انرژی سیستم را کاهش می‌دهد.
سیستم بازیابی انرژی در آسانسورهای مدرن با ذخیره انرژی اضافی در هنگام توقف و پایین آمدن کابین آسانسور، علاوه بر کاهش مصرف انرژی، اوج توان موثر را هم کاهش می‌دهد. این مورد در افزایش عمر و کارایی موتور نقش دارد. علاوه بر این‌ها با استفاده از این فناوری جدید، دمای سیستم اعم از کابین، ریل، برد، موتور، تابلو فرمان آسانسور، درایو و … به علت ذخیره انرژی و عدم تبدیل آن با گرما، کاهش می‌یابد. با این اوصاف بازیابی انرژی کلاس و کارایی آسانسور را به طور مطلوبی افزایش می‌دهد.
تکنولوژی بازیابی انرژی در آسانسورهای جدید
به لطف پیشرفت تکنولوژی، روش‌های بازیابی انرژی در آسانسورهای مدرن به طور مداوم افزایش می‌یابند. در چند سال اخیر سیستم ذخیره انرژی LEST مطرح بود و امروزه ذخیره انرژی در درایو و خازن‌ها، شیوه‌ای عالی برای بازیابی انرژی به شمار می‌آید. هر یک از این روش‌ها مناسب نوعی آسانسور هستند و باید به تناسب مدل و سازوکار سیستم انتخاب شوند. بنابراین آسانسور کششی و هیدرولیک به شرط مدرن بودن، هر دو کاندید مناسبی برای استفاده از این تکنولوژی هستند.
درایوهای بازیابی انرژی در آسانسورهای مدرن
برخلاف باور عموم آسانسورهای مدرن و هوشمند علاوه بر کاهش مصرف انرژی، از اتلاف آن هم پیشگیری می‌کنند. یکی از مهم ترین فناوری‌های بازیابی انرژی در آسانسورهای هوشمند، سیستم درایو احیا کننده است که انرژی اضافی را ذخیره و در موارد نیاز به آسانسور برمی‌گرداند. این تکنولوژی انرژی که هنگام ترمز گرفتن کابین و یا فرود با انرژی گرمایی تبدیل می‌شود را جذب می‌کند. در واقع برق AC به برق DC تبدیل می‌شود و تا زمان استفاده مجدد در درایو یا ابر خازن ذخیره می‌شود.
سیستم LEST
یکی دیگر از تکنولوژی‌های تبدیل و ذخیره انرژی در آسانسورهای مدرن، سیستم ذخیره انرژی بالابر یا LEST است. این راهکار که بر پایه انرژی گرانش طراحی شده است، ایده‌ای عالی برای ذخیره انرژی در آسانسور و مصرف آن در هنگام خاموشی و ضرورت است. در واقع سیستم LEST با بالا کشیدن اجسام سنگین در آپارتمان و ساختمان‌های بلند، انرژی گرانشی زیادی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند.
در نهایت انرژی ذخیره شده به کمک گرانش زمین، موتور را به کار می‌اندازد. البته لازم به ذکر است این سیستم نیازمند بررسی‌های دقیق و برآورد انرژی اولیه مصرفی برای بالا کشیدن وزنه‌های سنگین، نوع آسانسور و ساختمان است. اجرای این تکنولوژی معمولا در ساختمان‌های بلند با طبقات متعدد اقدامی هوشمندانه است.
نحوه عملکرد تکنولوژی بازیابی انرژی در آسانسور
بازیابی و یا ذخیره انرژی در آسانسورها بر اساس تبدیل انرژی‌های مختلف به نوع قابل ذخیره صورت می‌گیرد. به بیان دیگر، انرژی جنبشی یا انرژی گرانشی به کمک فرآیند و لوازم خاصی به انرژی قابل ذخیره در درایو و خازن تبدیل می‌شود. بنابراین اطلاع از فرآیند دقیق بازیابی و احیا انرژی در انتخاب و بکارگیری تجهیزات مخصوص و متناسب با نیاز الزامی است.
مزایا بازیابی انرژی در آسانسور
طبق تحقیقات و محاسبات انجام شده آسانسوری که به طور مداوم در حال حرکت است نسبت به سیستمی با توقف و روشن شدن‌‌های مکرر، اتلاف انرژی بیشتری دارد. اینجاست که اهمیت بازیابی انرژی افزایش یافته و از هدر رفتن آن پیشگیری می‌شود. احیاء و ذخیره انرژی در آسانسور علاوه بر کاهش مصرف انرژی، گامی مهم در بهینه سازی سیستم‌های حمل و نقل عمودی و رونق آسانسورهای سبز متناسب با محیط زیست محسوب می‌شود. برخی دیگر از مزایای این قابلیت در آسانسورها شامل موارد زیر هستند:
- کاهش هزینه‌های مصرفی آسانسورهای هوشمند
- کاهش اصطکاک میان قطعات هنگام توقف و افزایش دوام و کارایی آن‌‌‌ها
- قابلیت تامین انرژی مورد نیاز سیستم هنگام قطع برق
- افزایش رضایت مسافران و کاربران
- همگام با الگوهای صحیح مصرف
- کاهش فشار روی موتور آسانسور
- کاهش توان موثر موتور
- کاهش فشار بر جریان برق مصرفی ساختمان
- پیشبرد برنامه‌های استفاده از انرژی تجدید پذیر و کاهش مصرف سوخت‌های غیرقابل بازگشت
- قابل اجرا روی مدل‌های جدید گوناگون
- اجرای آسان و سریع
سخن پایانی
رونمایی از تکنولوژی‌های نوین در صنعت آسانسور سبب بهبود کارایی و کاهش مصرف انرژی در این سیستم‌ها شده است. ازاین‌رو مطلب فوق از را به بررسی تکنولوژی بازیابی انرژی در آسانسورهای مدرن و هوشمند اختصاص دادیم تا با مزایا و نحوه عملکرد آشنا شوید. بازیابی انرژی در بالابرهای مدرن با استفاده از قطعات خاصی که در کابین، چاه و تابلو فرمان نصب می‌شوند صورت می‌پذیرد. بکارگیری این تکنولوژی امری تخصصی است که باید توسط کارشناسان مجرب و ماهر انجام شود تا نتیجه مطلوب کسب شود.
