مراحل طراحی ابعاد چاهک و چاله آسانسور
در برخی از پروژه‌های مهم همچون نصب آسانسور گیرلس اگر رعایت برخی از استانداردها در نظر گرفته نشود، به ناچار مراحل نصب را مجددا باید اجرا کرد. بدون شک این کار وقت، انرژی و هزینه دو برابر را طلب می‌کند. در نتیجه اگر مسئله مهمی در رابطه با یک پروژه وجود داشته باشد، باید به آن توجه ویژه شود. مثلا در نصب آسانسور رعایت نکات و استانداردهای اساسی در رابطه با چاهک آسانسور از اهمیت بالایی برخوردار است. به گونه‌ای که طی آن ابعاد چاه آسانسور، مشخص کردن فضای دقیق چاهک، طراحی و یا حتی نحوه صحیح اجرای چاهک از جمله مواردی هستند که باید به آنها توجه شده و بصورت کاملا درست و بدون خطا به انجام برسند تا در نهایت نصب آسانسور طبق استانداردها پیش برود. با توجه به اهمیت بالای این موضوع تصمیم گرفته‌ایم که این مطلب را به مراحل طراحی ابعاد چاهک و چاله آسانسور اختصاص دهیم. چنانچه مایلید که در این مورد اطلاعات مفیدی بدست آورید، در ادامه همراه ما باشید.
چاهک آسانسور چیست؟
همانطور که می‌دانید چاه به تونل‌های عمیق و عمودی اطلاق می‌گردد. حال چاه آسانسور نیز فضای خالی و تونل مانندی است که از قسمت پی ساختمان که پایین‌ترین سطح را شامل می‌شود شروع شده و تا بالاترین سطح ساختمان که همان موتورخانه واقع در آخرین طبقه است، ادامه پیدا می‌کند. حال درون این فضای عمودی کابین آسانسور قرار داشته و به همراه تجهیزات مختلفش در طول طبقات جا به جا می‌شود.
به عبارتی چاهک آسانسور به پایینی‌ترین بخش چاه (قسمت پی ساختمان) گفته می‌شود که هدف از ساخت آن فراهم آوردن فضای کافی برای کار متخصص فنی و نصب قطعات آسانسور همچون بافر می‌باشد.
طراحی چاهک آسانسور یا چاه آسانسور
برای طراحی ابعاد چاهک آسانسور عوامل مختلفی را باید در نظر گرفت. مثلا بدست آوردن اندازه نیروهای استاتیکی و دینامیکی وارد بر کف چاه و چاهک از جمله اقداماتی است که جهت طراحی چاهک باید انجام شوند. همچنین مشخص کردن ابعاد چاه و کابین آسانسور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که کابین درون چاه جای گرفته و هر کابین بسته به ظرفیت و نوع دربی که برای آن در نظر گرفته شده، دارای ابعاد مختلفی می‌باشد. با توجه به ابعادی که از موارد ذکر شده بدست می‌آید، می‌توان به ایده آل‌ترین ابعاد استاندارد برای چاهک آسانسور دست یافت.
اندازه گیری چاله آسانسور
در رابطه با اندازه گیری چاله آسانسور باید دو مسئله عرض و عمق چاه آسانسور را در نظر گرفت که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
-
عرض چاه
عرض آسانسور باید تناسب درستی نسبت به نوع درب و کاربری آسانسور داشته باشد. درواقع آن مقدار فضایی که آسانسور با توجه به کاربردش در ساختمان مورد نظر احتیاج دارد، در نهایت مشخص کننده عرض چاه آسانسور خواهد بود. بطور معمول عرض ایده آلی که در نظر گرفته شده ۱۶۰ سانتی متر بوده که این اندازه هم خطاهای اندازه گیری را پوشش داده و هم اینکه برای درب‌هایی با عرض ۸۰ سانتی متر مناسب تلقی می‌شود.
-
عمق چاله
بدیهی است که عمق چاه با توجه به ابعاد کابین آسانسور اندازه گیری می‌شود. چون کابین‌ها دارای ظرفیت‌های مختلف بوده و در نتیجه هر یک بسته به ابعاد خود به عمق‌های گوناگونی نیاز دارند. به عنوان مثال آسانسوری با ظرفیت ۵ نفر را تصور کنید. چنین آسانسوری به ۱۶۰ در ۱۶۰ سانتی متر عمق چاه نیاز خواهد داشت. حال هر چه ظرفیت آسانسور از این مقدار بیشتر شود، به ازای هر نفر عمق چاه ۱۰ سانتی متر افزایش پیدا می‌کند.
نکات اجرایی تعیین ابعاد چاهک آسانسور
یکی از مسائل مهمی که در تعیین ابعاد چاهک آسانسور نقش دارد، ارتفاع می‌باشد. یعنی چاهک آسانسور باید دست کم چیزی حدود یک و نیم متر ارتفاع داشته باشد. در صورتی که چاهک دارای عمقی ۵/۲ متری باشد، درب ورودی برای راحتی بیشتر فرد متخصص و سرویس‌کار تعبیه می‌گردد و اگر امکان در نظر گرفتن این درب وجود نداشته باشد، آنگاه باید از یک نردبان ثابت به منظور دسترسی به چاهک استفاده شود.
همچنین تعیین ابعاد چاهک مستقیما تحت تاثیر ابعاد چاه است. به این صورت که ابعاد چاه را از هر طرف ۲۰ سانتی متر بیشتر از ابعاد کابین لحاظ می‌کنند و در مقابل ابعاد چاهک نیز ۱۰ سانتی متر بیشتر از ابعاد چاه اعمال می‌گردد تا فضای مورد نیاز برای انجام آرماتوربندی و بتن ریزی در چارچوب چاهک فراهم شود.
طراحی و اجرای چاله آسانسور
برای طراحی و اجرای چاهک ابتدا باید اقدام به طراحی و اجرای چاله آسانسور کرد. به بیان واضح‌تر باید ارتفاع لازم برای اجرای چاهک را ایجاد کرد. این ارتفاع از کف چاله شروع شده و تا قبل از بتن ریزی که دقیقا سطح اولین طبقه آسانسور است، ادامه پیدا می‌کند. ارتفاع مذکور باید دست کم ۱۸۰ سانتی متر باشد. لازم به ذکر است که بخشی از این ارتفاع توسط سکوهای بافر، بتن ریزی و آرماتوربندی اشغال می‌شود اما روی هم رفته ارتفاعی که باقی می‌ماند نباید کمتر از ۱۴۰ سانتی متر باشد.
همچنین آماده سازی چاه ارت نیز از اهمیت بالایی در این مرحله برخوردار است. چرا که برای ایجاد چاه ارت باید از چاه اصلی کمک گرفت. به این صورت که در اطراف آسانسور یعنی جایی که از نظر موقعیتی ایده آل و مناسب باشد را مشخص کرده و در آن نقطه چاهی به عمق ۸/۳ متر حفر نمایید. نکته قابل توجه در این مرحله این است که حفر چاه تا جایی ادامه پیدا می‌کند که به رطوبت زمین برسیم که معمولا عمق ۸/۳ متر ما را به آن خواهد رسانید. پس از رسیدن به رطوبت نوبت به ریختن نمک، ذغال و پتاسیم هر یک به اندازه ۳۳% رسیده و سپس میله و صفحه مسی را بر روی آنها قرار داده و در نهایت هم سطح چاه حفر شده را می‌پوشانیم.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم شما را با نکات طراحی و بدست آوردن ابعاد چاهک آسانسور آشنا کنیم. دانستیم که چاهک آسانسور بخشی از قسمت انتهایی چاله را شامل شده که محلی برای قرار گرفتن سرویس‌کاران و نصاب قطعات مختلف این دستگاه است. همچنین با توجه به مطالب گفته شده تعیین ابعاد چاهک در گرو بدست آوردن ابعاد دقیق چاه بوده و از این رو می‌توان نتیجه گرفت که طراحی چاه و چاهک آسانسور به یکدیگر وابسته است.
