درایو آسانسور، کاربرد و ویژگی‌ها
با افزایش جمعیت و به دنبال آن روی آوردن به زندگی آپارتمان نشینی در ساختمان‌های بلند آسانسورها و پله برقی جایگاه ویژه‌ای نسبت به سالهای قبل پیدا کردند. از آنجایی که آسانسورها در طول روز به دفعات زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توان نتیجه گرفت که انرژی بسیاری مصرف می‌کنند. به همین خاطر باید به دنبال راه حلی مبنی بر بهبود عملکرد آسانسورها در راستای مصرف انرژی بود. اینورتر قطعه‌ای است که برای حل این مشکل مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو در ادامه همراه ما باشید تا با نحوه کار این قطعه و عملکردش به خوبی آشنا شوید.
درایو آسانسور چیست؟
اینورتر یا درایو آسانسور دستگاهی الکترونیکی در پکیج آسانسور است که توان ورودی را به توان خروجی تبدیل می‌کند. باید در نظر داشت که طی این تبدیل ولتاژ و فرکانس از حالت ثابت خارج شده و به حالت متغیر بدل می‌گردد. به این صورت که ابتدا برق توسط اینورتر به ولتاژ DC تبدیل شده و بعد از آن به کمک تبدیل کننده به ولتاژ AC تبدیل می‌شود که ولتاژ و فرکانسی متغیر دارد. به دنبال این عملیات دور موتور تحت کنترل درآمده و نحوه حرکت و سرعت آسانسور را تعیین می‌کند. تغییر دور موتور توسط درایو از صفر شروع شده و می‌تواند بصورت پیوسته و حتی نامحدود ادامه پیدا کند. همچنین از جمله قطعات مهم این دستگاه می‌توان به تریستور و IGBT اشاره کرد که کارشان کنترل ولتاژ و فرکانس می‌باشد. شاید تصور کنید که از این دستگاه الکترونیکی کارآمد تنها در آسانسورها استفاده می‌شود؛ اما باید بگوییم که خیر از درایو در وسایل کاربردی دیگری همچون پله برقی، نوار نقاله، جرثقیل، پمپ و… نیز بکار می‌رود.
نحوه کار درایو
همانطور که گفته شد درایو جریان مستقیم برق را به جریان متناوب تبدیل کرده و از این طریق میزان سرعت موتور گیرلس را بدون آنکه خللی در قدرت و گشتاور آن ایجاد شود، تحت کنترل در می‌آورد. برای آنکه بتوان از اینورترها در آسانسورهای مختلف با توان‌های ورودی گوناگون استفاده کرد، این دستگاه‌ها را در انواع مختلف تولید می‌کنند. به عنوان مثال در آسانسوری که دارای موتوری با توان حدودی ۲۰ اسب بخار است، باید از اینورتری با مدل ۲۰HP استفاده نمود. همچنین ورودی‌های اینورتر به صورت تک فاز و یا سه فاز ساخته می‌شود، اما خروجی آنها ثابت بوده و صرف نظر از تک یا سه فازی بودنش بصورت سه فاز می‌باشد.
حال سوالی که پیش می‌آید این است که برای چه آسانسورهایی باید از اینورتر تک فاز و برای کدام‌ها از نوع سه فاز استفاده کرد؟ در راستای پاسخ به این سوال باید بگوییم در آسانسورهایی که دارای توان بالاتر از ۳ اسب بخار هستند، درایو سه فازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو بررسی یک متخصص فنی و بهره گرفتن از نظر او برای استفاده از اینورتر مناسب یک شرط مهم و حیاتی برای دستیابی به حداکثر میزان بهره وری است.
دلایل استفاده از اینورتر چیست؟
لازم به ذکر است که دلیل استفاده از اینورتر تنها به کنترل سرعت موتور و کاهش مصرف انرژی محدود نبوده و دلایل دیگری هم برای استفاده از این دستگاه وجود دارد. مثلا به کمک اینورتر می‌توان بدون آنکه نیازی به قطع منبع برق اصلی باشد، موتور را خاموش و یا روشن کرد. همچنین اینورتر موجب می‌شود هنگام افزایش ولتاژ آسیبی به موتور وارد نشود.
از جمله دیگر دلایل استفاده از این دستگاه الکترونیکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش استهلاک قطعات و افزایش طول عمر آنها و به دنبال آن کاهش صداهای اضافی حین حرکت کابین
- ارسال پیام عدم حرکت به تابلو فرمان در مواقع اضافه بار
- امکان برنامه ریزی برای حرکت کابین آسانسور
- افزایش راندمان آسانسور
- کمک به نسوختن موتور در مواقع خاموشی پیوسته آن
- عدم نیاز به سیم کشی‌های اضافی در حین نصب
اینورتر چگونه باعث کاهش هزینه برق می‌شود؟
از آنجایی که شبکه موتورهای آسانسور دارای بار راکتیو هستند، استفاده از اینورتر برای کنترل وضعیت موتور منجر به جبران بار راکتیو مصرف شده از طریق مجموعه‌ای از خازن‌ها شده و علاوه بر آن این بار فقط از شبکه برق استفاده می‌گردد. نتیجه این امر کاهش در مصرف برق می‌باشد. به عبارتی در زمان استفاده از درایو جریان به گونه‌ای خودکار به مقدار مورد نیاز افزایش یافته و در طول کار به اندازه‌ای که لازم است، کاهش پیدا می‌کند تا در مصرف برق صرفه جویی به عمل آید.
انواع اینورتر آسانسور
در مجموع شرکت‌های متعددی، چه داخلی و چه خارجی، به تولید اینورتر می‌پردازند. توجه داشته باشید که این دستگاه‌ها از لحاظ نوع موتور، ولتاژ ورودی و حداکثر جریانی که دارند، متفاوت هستند. از این رو در انتخاب نوع اینورتر باید نوع آسانسور را در نظر گرفت. یعنی نوع اینورتر مورد استفاده برای آسانسور یک ساختمان تجاری و یا صنعتی نسبت به آسانسور یک ساختمان مسکونی بلند متفاوت خواهد بود. از جمله اینورترهای تولید شده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اینورتر یاسکاوا
- اینورتر جفران
- اینورتر یونیک
- اینورتر فوجی
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم تا شما را با اینورتر، کارایی و مزایای آن آشنا کنیم. در نظر داشته باشید که بطور کلی موتور هر آسانسوری برای به حرکت درآمدن جریان بسیار زیادی از ولتاژ را به مصرف رسانده که این موضوع در مواردی می‌تواند منجر به آسیب رساندن به تاسیسات برقی شود. به همین خاطر از اینورترها علاوه بر کاهش مصرف برق برای جلوگیری از وارد شدن صدمات نیز استفاده می‌شود.
